Świętuj niepodległość razem z nami

NEWS | 26-10-2017
Zapraszamy do wspólnego, muzycznego świętowania Narodowego Święta Niepodległości, które przypada 11 listopada. 99 lat temu Polska po 123 latach zaborów odzyskała niepodległość. Tego dnia zagramy dwa koncerty – o 17.00 dzieła na wiolonczelę i fortepian wybitnego polskiego kompozytora Karola Szymanowskiego oraz o 19.00 Vivat Polonia w wykonaniu Młodej Polskiej Filharmonii. Bilety są już dostępne w kasie i na filharmonia.szczecin.pl

Karol Szymanowski | Dzieła na wiolonczelę i fortepian


Historia wielu wspaniałych dzieł solowych często związana jest z przyjaźniami kompozytorów i muzyków. Wyobraźnię Brahmsa rozbudzał dźwięk klarnetu Richarda Mühlfelda, Chopin poznał wiolonczelę dzięki grze Auguste’a Franchomme’a, a dzieła skrzypcowe Szymanowskiego powstawały w ścisłej współpracy z Pawłem Kochańskim. No właśnie, Karol Szymanowski.

Jak to możliwe, że wiolonczela nie zaistniała u mistrza w procesie tworzenia? Wytłumaczenie tego faktu przynoszą wspomnienia Kazimierza Wiłkomirskiego, słynnego wiolonczelisty i kompozytora, który w latach 30. zasugerował młodopolskiemu artyście napisanie utworu: koncertu, sonaty lub miniatury na wiolonczelę. Odpowiedź była zaskakująca. Otóż – jak to ujął Wiłkomirski: „Szymanowski odpowiedział swoim śpiewnym kresowym akcentem »Kiedy, proszę pana… ja… nie czuję wiolonczeli«”.

Niestety, sugestie Wiłkomirskiego nie przyniosły żadnych efektów. Dopiero w roku 1982 Wiłkomirski wpadł na pomysł dokonania wiolonczelowej transkrypcji Sonaty skrzypcowej op. 9. Jak zauważył autor owej transkrypcji, po niewielu zmianach technicznych partia skrzypcowa została z łatwością dostosowana do specyfiki wiolonczeli, bez zmiany „treści muzyki”.

Podczas sobotniego koncertu promowana będzie płyta „Works for cello and piano”, a usłyszymy transkrypcje na wiolonczelę utworów autora „Harnasi”, m.in. Sonatę skrzypcową op. 9 Szymanowskiego (w opracowaniu Kazimierza Wiłkomirskiego), Preludium op. 1 nr 1 (w opracowaniu Andrzeja Orkisza, uznanego wiolonczelisty i pedagoga) czy dwie pieśni z cyklu „Pieśni kurpiowskich” w transkrypcji Tomasza Szczęsnego – solisty koncertu (koncertmistrza Orkiestry Filharmonii w Szczecinie i pedagoga Akademii Sztuki).

Zadziwiające, jak naturalnie brzmi muzyka Szymanowskiego przybrana w wiolonczelową szatę brzmieniową. Być może rację miał Kazimierze Wiłkomirski, gdy podczas prac nad transkrypcją stwierdził: „Szymanowski sam nie wiedział, jak głęboko czuł wiolonczelę!”.

Vivat Polonia


Wieczór w dniu Święta Niepodległości rozpocznie się utworem najwybitniejszego kompozytora operowego doby przedmoniuszkowskiej. Rola twórcy „Halki” w historii polskiej opery nie podlega dyskusji, ale tym, kto przetarł szlaki, był Karol Kurpiński, syn ziemi leszczyńskiej, urodzony w wielkopolskich Włoszakowicach (1785-1857). Większość jego oper ma tematykę historyczną i pisana była w czasach wielkich nadziei i snu o Napoleonie – zbawcy narodów. Ważne dokumenty historyczno-muzyczne to nieśmiertelna „Warszawianka”, hymn powstania listopadowego, oraz opera, „Zabobon, czyli Krakowiacy i Górale”. Melodie z „Nowych Krakowiaków”, jak nazywano tę operę dla odróżnienia od wcześniejszego opracowania tego samego tematu przez Jana Stefaniego, spodobały się na przykład Fryderykowi Chopinowi. Włączył je później do swoich improwizacji fortepianowych podczas recitali. Wspomniany Moniuszko natomiast wykorzystał melodykę „Olszynki” z opery „Zamek na Czorsztynie” Kurpińskiego w arii Halki pt. „Jako od wichru krzew połamany”. Jak widać, dzieło Karola Kurpińskiego oddziaływało na następne generacje kompozytorów. Jego muzyka wciąż czeka na swój renesans, a krok ku temu uczyni Młoda Polska Filharmonia, która wykona uwerturę do opery „Aleksander i Apelles” (opera z 1815 roku, historia malarza Apellesa, który był nadwornym artystą Aleksandra Wielkiego).

Postać niemieckiego kompozytora Georga Philippa Telemanna wcale nie odciąga nas od polskich kontekstów. Otóż, współczesny Johannowi Sebastianowi Bachowi Telemann, który wywarł olbrzymi wpływ na muzykę niemiecką w XVIII wieku, w latach 1705-1708 służył na dworze hrabiego Promnitza, dworzanina króla Polski Augusta II. Debiut kapelmistrza Telemanna nastąpił we wrześniu 1705 roku, kiedy król Polski zatrzymał się w Żarach, w drodze z Warszawy do Drezna. Telemann w czasie swej służby w Polsce poznał muzykę ludową: „Trudno wprost uwierzyć, jak cudowne pomysły mają tacy kobziarze i skrzypkowie, kiedy w czasie przerwy w tańcu zaczynają fantazjować”. W bardzo obszernej twórczości Telemanna polskich nawiązań jest naprawdę wiele… I odwrotnie, szkoła muzyczna w Żarach nosi imię Telemanna, dzięki czemu młodzież poznaje postać niezwykle ważną dla historii europejskiej kultury XVIII wieku. Koncert na altówkę, powstały w latach 1716-1721, jest jednym częściej grywanych utworów kompozytora.

Roman Spitzer to altowiolista łączący rolę kapelmistrza altówek (niedawno wygrał przesłuchania do orkiestry filharmonii w Rotterdamie) z intensywną działalnością koncertową o szerokim profilu repertuarowym (od muzyki baroku poprzez „Harolda w Italii” Berlioza aż po koncert Bartoka na altówkę).

Na finał świątecznego wieczoru w Filharmonii zabrzmi Symfonia D-dur XVIII-wiecznego kompozytora wielkopolskiego – Wojciecha Dankowskiego. Wiemy, że „Danek” – jak często podpisywane były jego utwory – z pochodzenia Czech, związany był z Katedrą w Gnieźnie (1787-90), gdzie działał jako kapelmistrz oraz kompozytor. Prawdopodobnie pracował także w Poznaniu, ponieważ w kościele Marii Magdaleny przechowywano wiele jego dzieł. W dokumentów wiadomo, że Adalbertus Dankowski skomponował co najmniej 9 symfonii, lecz niestety większość zaginęła. Muzyka Symfonii D-dur dowodzi, iż wielkopolski muzyk opanował język muzyczny Haydna i Mozarta. Dzieło składa się bowiem nie z trzech części jak to miało miejsce w przypadku kompozycji wczesnego klasycyzmu, ale z czterech w pełni rozwiniętych ogniw cyklu symfonicznego. Oryginalnie brzmi finał, w którym niektóre instrumenty dęte obdarzone zostały fragmentami solowymi.
VIDEOS AND PHOTOS

November 2024
TODAY02 NOVsa, 12:00
02 NOV, sa, 19:00 - KWARTET JAZZOWY ASAF – AKUSTYCZNA PERŁA STRkoncert zewnętrzny
TOMORROW03 NOVsn, 12:00
TOMORROW03 NOVsn, 17:00
EduVerve| Family concertsSensesConcertfor children from 6 years of age accompanied by adults
04NOV '24mn, 10:00
Donuta discoversChamber concertfor preschool and early school-age children
04NOV '24mn, 12:00
Donuta discoversChamber concertfor preschool and early school-age children
05NOV '24tu, 12:00
ConsonancesChamber concertfor seniors
05 NOV, tu, 19:00 - 10 TENORÓW – 5-LECIEkoncert zewnętrzny
06NOV '24wd, 19:00
CHAMBER MUSIC CONCERTS | Misterioso 2024/2025AwakeningChamber concert
07NOV '24th, 10:00
School concerts 2024/2025Just So You Know?School concert for students aged 14+
07NOV '24th, 12:00
School concerts 2024/2025Just So You Know?School concert for students aged 14+
08NOV '24fr, 19:00
GUESTS AT THE SZCZECIN PHILHARMONICPsalms of DavidConcert
09NOV '24sa, 09:00
RANIUTTOworkshopsfor children aged 1-2 with caregivers
09NOV '24sa, 10:30
RANIUTTOworkshopsfor children aged 3-4 with caregivers
09NOV '24sa, 12:00
RANIUTTOworkshopsfor children aged 5-6 with caregivers
09NOV '24sa, 12:00
10NOV '24sn, 11:00
Young Music Lovers' Academy | Family concertsAt My Signal!Concertfor children with caregivers
10NOV '24sn, 12:00
12 NOV, tu, 19:00 - RAZ DWA TRZY – CZŁOWIEK CZASAMI SERCE OTWORZYkoncert zewnętrzny
15NOV '24fr, 19:00
SYMPHONIC CONCERTS | Grandioso 2024/2025About PolandSymphonic concert
16NOV '24sa, 09:00
RANIUTTOworkshopsfor children aged 1-2 with caregivers
16NOV '24sa, 10:30
RANIUTTOworkshopsfor children aged 3-4 with caregivers
16NOV '24sa, 12:00
RANIUTTOworkshopsfor children aged 5-6 with caregivers
16NOV '24sa, 12:00
16NOV '24sa, 20:00
ELECTRONIC CONCERTS | SoundLab 2024/2025French Love | Michael CanitrotElectronic music concert
17NOV '24sn, 12:00
17 NOV, sn, 15:00 - ACCANTUS LIVE 6 koncert zewnętrzny
17 NOV, sn, 20:00 - ACCANTUS LIVE 6 koncert zewnętrzny
18NOV '24mn, 19:00
JAZZ CONCERTS | Espressivo 2024/2025Power Stronger Than ItselfJazz concert
19NOV '24tu, 12:00
ConsonancesChamber concertfor seniors
20 NOV, wd, 19:00 - GRZEGORZ TURNAU – TRASA XLkoncert zewnętrzny
21NOV '24th, 19:00
WORLD MUSIC | Rubato 2024/2025Mosaic of CulturesWorld music concert
22NOV '24fr, 19:00
SYMPHONIC CONCERTS | Grandioso 2024/2025Lyric, lyricSymphonic concert
23NOV '24sa, 12:00
23 NOV, sa, 18:00 - FISZ EMADE TWORZYWO SYMFONICZNIEkoncert zewnętrzny
24NOV '24sn, 12:00
24 NOV, sn, 17:30 - NOSOWSKA / KRÓL: TRASA JENIN – PIASECZNOkoncert zewnętrzny
24 NOV, sn, 20:00 - NOSOWSKA / KRÓL: TRASA JENIN – PIASECZNOkoncert zewnętrzny
25 NOV, mn, 19:00 - MAŁGORZATA OSTROWSKAkoncert zewnętrzny
29NOV '24fr, 19:00
December 2024
01DEC '24sn, 19:00
PHILHARMONIC LIGHT | Brillante 2024/2025Music LegendsConcert
03DEC '24tu, 12:00
ConsonancesChamber concertfor seniors
06DEC '24fr, 19:00
SYMPHONIC CONCERTS | Grandioso 2024/2025Prayer for PeaceSymphonic concert
07DEC '24sa, 09:00
RANIUTTOworkshopsfor children aged 1-2 with caregivers
07DEC '24sa, 10:30
RANIUTTOworkshopsfor children aged 3-4 with caregivers
07DEC '24sa, 12:00
RANIUTTOworkshopsfor children aged 5-6 with caregivers
11DEC '24wd, 19:00
CHAMBER MUSIC CONCERTS | Misterioso 2024/2025Beethoven and Brahms - intimatelyChamber concert
12DEC '24th, 10:00
School concerts 2024/2025Professor Inkblot's AcademySchool concert for primary schools students
12DEC '24th, 12:00
School concerts 2024/2025Professor Inkblot's AcademySchool concert for primary schools students
13DEC '24fr, 19:00
GUESTS AT THE SZCZECIN PHILHARMONICBarokowa podróżSymphonic concert
14DEC '24sa, 09:00
RANIUTTOworkshopsfor children aged 1-2 with caregivers
14DEC '24sa, 10:30
RANIUTTOworkshopsfor children aged 3-4 with caregivers
14DEC '24sa, 12:00
RANIUTTOworkshopsfor children aged 5-6 with caregivers
15DEC '24sn, 11:00
Young Music Lovers' Academy | Family concertsAdventures of Little BowConcertfor children with caregivers
16DEC '24mn, 10:00
Donuta discoversChamber concertfor preschool and early school-age children
16DEC '24mn, 12:00
Donuta discoversChamber concertfor preschool and early school-age children
17DEC '24tu, 12:00
ConsonancesChamber concertfor seniors
20DEC '24fr, 19:00
SYMPHONIC CONCERTS | Grandioso 2024/2025Christmas ClassicsSymphonic concert
31DEC '24tu, 20:00
SYMPHONIC CONCERTS | Grandioso 2024/2025New Year’s Eve ConcertSymphonic concert
2024
REPERTUAR